Onderzoek herwaardering van de 19de-eeuwse bebouwing Amsterdam

In Amsterdam liggen de wijken gebouwd in de periode 1865 – 1920 als een ring om de historische binnenstad heen. De waardering voor deze 19de-eeuwse panden en straten is toegenomen en daarom sluit de cultuurhistorische beoordeling uit 2004 niet meer aan bij de huidige maatstaven. MOOI Noord-Holland kreeg in 2023 de opdracht gegund om de bestaande waarderingskaart te actualiseren. In februari 2024 startte een samengesteld projectteam van experts en jonge professionals met de herwaardering van ruim 5.000 panden in de stadsdelen Zuid, Oost en West. Deze veldwerkgroep heeft alle gevels van panden en architectuureenheden stuk voor stuk opnieuw geanalyseerd en gefotografeerd en werd op gezette tijden bijgestaan door een klankbordgroep met (erfgoed)professionals om lastige vraagstukken voor te leggen en de consistentie van het onderzoek te borgen.
De nieuwe dataset wordt medio 2025 overgedragen aan de gemeente Amsterdam zodat de gemeente een geactualiseerde waarderingskaart van de 19de eeuw op haar website kan publiceren.

Niet alle bebouwing heeft dezelfde architectonische of stedenbouwkundige kwaliteit. Daarom wordt de waardering aangegeven met een orde: een basisorde, orde 3, orde 2 of orde 1. De basisorde is de laagste waardering en orde 1 de hoogste. Deze waardering of orde staat los van een eventuele aanwijzing als monument. Wanneer op basis van dit onderzoek een andere orde wordt voorgesteld voor een pand of ensemble, zal de gemeenteraad een besluit nemen om de waardering te wijzigen. De waarderingskaart met stedenbouwkundige en architectonische kwaliteit per pand staat op https://maps.amsterdam.nl/ordekaart/