’t Melkhuisje – Haarlem

In 2014 won Marjolein van Eig de opdracht voor een nieuw brugwachtershuisje langs de Melkbrug in het centrum van Haarlem. De prijsvraag was opgedeeld in meerdere rondes en werd beoordeeld door een vakkundige jury olv de Haarlemse stadsbouwmeester Max van Aerschot. Vijf ontwerpen werden gekozen om uitgewerkt te worden, waarna er twee overbleven waaruit het publiek gedurende een maand mocht kiezen. De stemming vond plaats in het ABC architectuurcentrum in Haarlem. Het ontwerp, ’t Melkhuisje, komt op de plek van het bestaande huisje uit 1960. Een voorwaarde van de prijsvraag was dat het niet groter mocht worden. In het nieuwe huisje is het archetype van het ‘huis’ vervormd, met aan de ene kant een groot overstek tegen de zon en aan de andere kant een ‘buik’ voor de transformatorruimte op de begane grond. Het baksteen wordt in reliëf gemetseld, met wisselend terugliggende stenen, waardoor het oppervlak onaantrekkelijk is om bijvoorbeeld met graffiti te bewerken. Door de schaduwwerking die het reliëf veroorzaakt, verandert de uitstraling gedurende de dag. De groene kozijnen verwijzen naar het koper zoals dat vaak bij oude brugwachtershuisjes toegepast werd. De kleur past bovendien goed bij de kleuren van de Melkbrug zelf. De baksteensculptuur staat op een vanzelfsprekende manier aan de gracht tegenover de andere panden. Het gebouwtje is grotendeels zelfvoorzienend. Het dakvlak herbergt zonneleien, die geïntegreerd worden met de gekleurde leien. Het grote overstek voorkomt directe zoninval en opwarming in de zomer. Het regenwater wordt direct in het Spaarne geloosd. De brugwachter zit in een splitlevel-ruimte, onder het schuine dak. Hij heeft hier weids zicht op het Spaarne. Mocht de functie in de toekomst verdwijnen, dan is het mogelijk om er een vakantie huisje van te maken. Het ontwerp is meerdere malen gepubliceerd, o.a. in het jaarboek Architectuur met daarin het overzicht van de 30 beste architectonische plannen van 2015. De Volkskrant waardeerde het brugwachtershuisje met 4 sterren: “Met deze eigenzinnige presentatie van het archetypische huis geeft Van Eig een sterk visitekaartje af. Haarlem is sinds vandaag een architectonische parel rijker”, aldus Kirsten Hannema.