Fort Kijkuit – Kortenhoef

Fort Kijkuit - Een nieuwe toekomst voor een bijna vergeten fort In 1973 kocht onze vereniging Fort Kijkuit van de Staat. Voor ons waren de natuurwaarden van de site (o.a. een vleermuizenkolonie en ijsvogels), en de geografische ligging interessant. Het ligt midden in De Vechtplassen; een natuurgebied beheert door onze boswachters. Om teloorgang van de cultuurhistorisch relevante bouwwerken te voorkomen, startten wij in 2009 een onderzoek naar herbestemming. ‘Behoud door ontwikkeling’ stond hierin centraal. Om de juiste balans tussen behoud en ontwikkeling te bewaken, werkten onze specialisten van bouwkunde en cultuurhistorie nauw samen. Een goede bestemming voor het wachthuis uit 1844 bleek een kantoor voor de beheereenheid Vechtplassen. Maar wij wilden de site ook openen voor publiek. Dit UNESCO Werelderfgoed, dat al sinds 1844 een 'no-go area' was, moest haar geheimen prijsgeven. Verder mochten de functies niet schadelijk zijn voor de aanwezige flora en fauna. Er zijn uiteindelijk verscheidene functies gerealiseerd: een kantoor voor onze boswachters, expositieruimtes met informatie over het omringende natuurgebied en de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een geïntegreerd uitkijkpunt en enkele rustpunten met zelfbedieningskeukentje voor fietsers, wandelaars en waterrecreanten. Eén functie is ongewijzigd gebleven; de kazemat blijft woonplaats van tientallen vleermuizen. Om deze dieren niet te verjagen werkten wij in de periode dat zij er het minste last van hadden en zijn er vleermuisgaten in de vernieuwde zinken afdeklijsten aangebracht. Met succes, de vleermuizenfamilies zijn teruggekeerd. Wij willen hier graag onze partners in dit project ook noemen. Met de substantiële bijdrage van de provincie Noord-Holland konden wij de restauratie en herbestemming realiseren. Voor de bouw van het uitkijkpunt steunden wij op de bijdragen van het Europese ‘LIFE’ Programma en de ANWB. In juli vorig jaar opende minister Bussemaker Fort Kijkuit voor het publiek. In de hierop volgende weken verwelkomden wij dagelijks vijftig bezoekers. Als vereniging zijn wij trots op de wijze waarop het fort een nieuwe toekomst heeft gekregen, terwijl haar verleden gewaarborgd is. Bouwkundig en architectonisch vormt het fort voor ons als erfgoedbeheerder een nieuw referentiepunt voor mogelijkheden met forten op het gebied van behoud, licht, ruimte en een aangenaam binnenklimaat. Op onze website, bij de pagina van Fort Kijkuit, staat een drone-opname van het project.