Hoofdstuk 2
Commissie, werkwijze en beoordelingskaders
2.1 Even voorstellen
De Monumentencommissie Amstelveen is benoemd door de gemeenteraad en samengesteld uit ervaren en vakbekwame adviseurs met kennis die nodig is binnen de gemeente Amstelveen.
Monumentencommissie Amstelveen
Het goed beoordelen van alle ruimtelijke aspecten van een initiatief of plan vraagt kennis, ervaring en vakmanschap. De adviseurs zijn specialisten op het terrein van landschap, stedenbouw, cultuurhistorie en architectuur en zij zijn onafhankelijk ten opzichte van de gemeentelijke organisatie en het gemeentebestuur. In 2020 bestond de commissie uit de volgende adviseurs:
Sophie van Ginneken, voorzitter
Drs. Sophie van Ginneken, architectuurhistoricus en voorzitter van de commissie sinds 2017. Sophie werkte aan publicaties over architectuur en stedelijke ontwikkeling, en schreef diverse cultuurhistorische adviesrapporten ten behoeve van verbouwingsplannen. Momenteel werkt zij aan de afronding van haar proefschrift aan de Universiteit van Amsterdam.
Egon Kuchlein, architectlid
Egon Kuchlein, architect AvB, is oprichter van Egeon Architecten. Daarnaast realiseerde hij een aantal eigen projecten, tentoonstellingen en werkte aan stedenbouwkundige studies. Tevens is hij als cultureel entrepreneur verantwoordelijk voor de organisatie van een reeks van culturele projecten. Sinds 2007 is hij als architect verbonden aan MOOI Noord- Holland voor diverse gemeentelijke adviescommissies.
Jeroen Hooyschuur, architectlid
Jeroen Hooyschuur, architect en adviseur voor MOOI Noord-Holland heeft een eigen architectenbureau en houdt zich bezig met restauratieopgaven, transformatie van bestaande gebouwen en nieuwbouwprojecten. Hij is lid van de commissie sinds 1 januari 2019. Bij de grotere plannen is de gemeentelijk adviseur stedenbouw aanwezig om de commissie te informeren. Dat gebeurt bij voorkeur in een zo vroeg mogelijk stadium.
De commissie werd ondersteund door:
Sebas Baggelaar, commissiecoördinator MOOI Noord-Holland
-
Jan Grupstra, Stadsarchitect en Adviseur CRK, gemeente Amstelveen.
-
Willemijn Paijmans, Adviseur cultureel erfgoed, gemeente Amstelveen.
2.2 Werkwijze
De gemeente legt de plannen aan de commissie voor in een openbaar toegankelijke vergadering. Vanaf maart 2020 vonden deze vergaderingen voornamelijk digitaal plaats vanwege de coronacrisis. Niettemin is al het mogelijke gedaan om het openbare karakter van de vergadering in stand te houden. Initiatiefnemers en eventueel hun adviseur en/of ontwerper worden in de gelegenheid gesteld om via een videoverbinding het initiatief toe te lichten. Belanghebbenden en geïnteresseerden kunnen bij de gemeente verzoeken om de behandeling van de plannen te volgen en worden dan toegelaten. De vergaderdata voor uw gemeente vindt u via deze link.
Bij de grotere plannen is de stedenbouwkundige van de gemeente aanwezig om de commissie te informeren. Dat gebeurt bij voorkeur in een zo vroeg mogelijk stadium.
De adviezen
Van elke planbehandeling, of dit nu gaat om een vergunningaanvraag of om een vooroverleg, stelt de commissie een advies op. We streven ernaar dat het advies begrijpelijk is voor iedereen; helder geschreven en zonder gebruik van onnodig jargon. Bovendien moet het advies juridisch houdbaar zijn. De gemeentelijke plantoelichter zorgt voor het openbaar maken en versturen van de adviezen naar het college, de aanvrager en eventuele andere belanghebbenden.
Planregistratiesysteem
In 2020 werd geëxperimenteerd met een nieuw door MOOI Noord-Holland ontwikkeld planregistratiesysteem, dat het digitaal werken nog verder verbetert. Dit nieuwe systeem draagt de naam MOOI DARS (Digitaal Advies Registratie Systeem). Alle gemeenten kunnen hier gebruik van maken, ook voor de plannen die ambtelijk beoordeeld worden. We nemen contact op wanneer uw gemeente aan de beurt is om over te stappen. MOOI Noord-Holland zal de gebruikers begeleiden bij de toepassing ervan.
In eerste instantie vervangt MOOI DARS het oude systeem CorSys. Dat is een stap voorwaarts; hiermee wordt namelijk het werkproces voor u en voor ons verder geoptimaliseerd. Daarnaast is MOOI DARS voorbereid om in de nabije toekomst de adviesaanvraag en -terugkoppeling volledig te automatiseren. We hopen u in 2022 hierover te kunnen benaderen.
Preadviezen
Veel plannen worden pas in het stadium van de vergunningverlening aan de commissie voorgelegd. Als het plan niet groot is, vaker voorkomt en de uitkomst van de behandeling geen verstrekkende gevolgen heeft, is dit meestal geen probleem. Bij omvangrijke of complexe initiatieven wordt de commissie bij voorkeur in een eerder stadium betrokken. Dit zogenaamde vooroverleg vindt steeds vaker plaats en wordt door alle betrokkenen – de commissie, initiatiefnemer en gemeentelijke diensten – vaak erg gewaardeerd. Zo komt het advies van de commissie op een logisch moment in het planproces en kan haar inbreng nog relatief eenvoudig worden meegenomen door de initiatiefnemer of ontwerper. Bovendien kan het advies van nut zijn bij de afweging van de gemeente van een specifiek verzoek van een initiatiefnemer. Het vooroverleg bevordert ook een snelle beoordeling van de definitieve vergunningaanvraag.
“Het is fijn dat de commissie de ogen weet te openen van vaak onverschillige aanvragers en daarmee hun initiatieven verder brengt en laat bijdragen aan de collectieve kwaliteit van Amstelveen”
Jan Grupstra, Stadsarchitect gemeente Amstelveen
2.3 Beoordelingskaders
Er zijn meerdere gemeentelijke beoordelingskaders waar de commissie rekening mee houdt. Voor erfgoedbeleid geldt dat bestaande objecten – een gebouw, een beschermd dorpsgezicht of anderszins historische structuren en elementen – het uitganspunt zijn. Specifieke wijzigingen aan monumenten worden dan ook altijd gebaseerd op de redengevende omschrijvingen en eventuele cultuurhistorische en/of bouwhistorische rapporten van het desbetreffende object. De beoordeling wordt bijgestaan door de Erfgoednota (2016). Daarin beschrijft de gemeente het erfgoed van Amstelveen en de beoogde omgang ermee. De hierin opgenomen gebiedsbeschrijvingen dienen als kader voor ruimtelijke plannen die verder gaan dan een enkel gebouw.
De Erfgoednota Amstelveen is in 2016 vastgesteld door de gemeenteraad. Via deze link kunt u de welstandsnota inzien. Hierin staat een lijst van 39 rijksmonumenten, 128 gemeentelijke monumenten, 1 rijksbeschermd dorpsgezicht, 10 gemeentelijk beschermde dorpsgezichten en een provinciaal monument.
In de praktijk kunnen de aanvragen goed door de commissie zelf worden afgehandeld. Voor meer gespecialiseerde vraagstukken kan de commissie een plan doorverwijzen naar haar collega’s van de centrale Erfgoedcommissie. Deze behandelt de ingewikkelder erfgoedaanvragen namens alle gemeentelijke MOOI-adviescommissies in Noord-Holland (vergadert maandelijks in Alkmaar). Hiervan is in 2020 geen gebruik gemaakt.
De beoordelingskaders zijn naar onze mening over het algemeen goed toepasbaar en dragen bij aan de constructieve dialoog die we voeren met initiatiefnemers. De kaders maken duidelijk wat de gemeente wil bereiken met het kwaliteitsbeleid en bieden houvast bij de begeleiding en de beoordeling van plannen.
