4.1 Effect van de adviezen

De adviezen zijn openbaar en worden uitgebracht aan het college van B&W. In het jaar 2020 zijn vrijwel alle adviezen van de commissie overgenomen door het college van B&W. Waar het college contrair is gegaan, is deels toe te schrijven aan vergunningen die van rechtswege zijn vergund.

Adviezen hebben uiteenlopende effecten. In gunstige situaties, bijvoorbeeld als de plannen zich goed voegen in hun context, zorgvuldig zijn uitgevoerd, het monument in zijn waarde laten, is de meerwaarde niet direct ‘zichtbaar’; dan ondersteunt de commissie het plan en geeft zij een positief advies. Bij veel aanvragen echter zijn meerdere mogelijkheden denkbaar. Een gangbare aanvraag is de uitbreiding bij een woonhuis dat als monument is aangewezen. Voorbeelden uit deze categorie die in 2020 voorbij kwamen zijn de voorgestelde uitbreidingen van de gemeentelijk beschermde woonhuizen aan de Oudekerkerlaan, de Badlaan en de Nieuwe Kalfjeslaan. In zulke gevallen, waarin wordt gezocht naar de samenhang tussen oud en nieuw, probeert de commissie zoveel mogelijk mee te denken en scenario’s voor te stellen.

Een ander in het oog springend voorbeeld was de renovatie en herbestemming van de voormalige telefooncentrale aan het Schokland. De commissie adviseerde hier op verschillende niveaus: de massa van de nieuwbouw, de architectonische samenhang tussen nieuwbouw en monument, de aansluiting tussen de onderdelen, enzovoort.

De meerwaarde van de commissie is doorgaans het hoogst wanneer plannen in een vroeg stadium werden voorgelegd. Dan is er vaak nog veel mogelijk, vooral op een heel elementair niveau.

Andere voorbeelden waarin de commissie een duidelijke rol speelde vindt u op de beeldende pagina’s van dit jaarverslag.

Woonhuis Nieuwe Kalfjeslaan. Beeld: Design Erick van Egeraat

4.2 Adviezen ruimtelijke plannen

Soms worden plannen voorgelegd die een grotere ruimtelijke impact hebben dan een gebouw, en de plek waar het staat. De Amstelveenlijn is een voorbeeld. In dit geval vond een overleg plaats met de stadsbouwmeester en de aangrenzende gemeente (Uithoorn). Ook adviezen ten aanzien van beschermde dorpsgezichten, zoals in 2020 de aanwijzing van Elsrijk-West als gemeentelijk beschermd dorpsgezicht, ontstijgen de schaal van een enkel gebouw. Of het geval waarin een monument wordt opgenomen in een woningbouwontwikkeling, zoals bij de Kwikfit-garage aan de Amsterdamseweg.

4.3 Kwaliteitsgesprekken, procesbegeleiding, beleidsontwikkeling

De adviseurs van MOOI Noord-Holland doen meer dan hun werk in de gemeentelijke adviescommissies. Wij ondersteunen vrijwel alle gemeenten in Noord-Holland bij het behoud en de ontwikkeling van omgevingskwaliteit. Voor Amstelveen hebben wij de volgende ondersteunende activiteiten uitgevoerd:

Meldpunt monumenten

Dankzij het Meldpunt Monumenten (gestart in 2019) konden burgers voorstellen doen voor beschermenswaardige objecten. Dankzij het project is de gemeentelijke monumentenlijst uitgebreid met maar liefst 14 monumenten en is het gebied rond de Charlotte van Montpensierlaan aangewezen als beschermd stadsgezicht. Op basis van tientallen inzendingen maakte de monumentencommissie een eerste selectie. In de loop van 2020 zijn voor 17 van deze objecten door MOOI Noord-Holland redengevende beschrijvingen opgesteld, waarna ze door het college van B&W officieel konden worden aangewezen.

4.4 Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland

Medewerkers en bestuurders van Noord-Hollandse gemeenten kunnen bij het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland terecht met vragen over alles wat met erfgoed en cultuurlandschap te maken heeft. Het Steunpunt is een samenwerking tussen MOOI Noord-Holland en Stichting NMF en wordt mogelijk gemaakt door provincie Noord-Holland en de RCE. Het Steunpunt organiseert diverse netwerk- en kennisbijeenkomsten door het jaar heen en levert informatie over erfgoed in de Omgevingswet en het landschaps- en erfgoedbeleid van diverse overheden. Ook kunnen gemeenten concrete zaken voordragen voor een expertmeeting, een onderzoek of als interessant voorbeeldproject op het gebied van duurzaamheid en herbestemming of het inpassen van zonnevelden in een kwetsbaar cultuurlandschap. Kijk voor inspiratie en voorbeelden eens op www.steunpunterfgoednh.nl. De Steunpunt-kaartviewer biedt een rijke bron aan informatie over allerlei erfgoedzaken, ook in uw gemeente.

De gemeente Amstelveen heeft ook gebruik gemaakt van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland.

• Op 6 februari 2020 organiseerde het Erfgoedteam van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland de bijeenkomst “Wat behouden we eigenlijk?”. Doel van deze Erfgoedteam-bijeenkomst was inzicht te geven in de bestaande beschermingsvormen en met actuele casussen van de gemeente Alkmaar en Haarlemmermeer te onderzoeken hoe specifieke erfgoedwaarden het best beschermt kunnen worden. De bijeenkomst is bezocht door Victorien Koningsberger, adviseur cultureel erfgoed bij de gemeente.
• Op 29 oktober 2020 organiseerde het Erfgoedteam van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland de bijeenkomst “Behoud groen erfgoed”. Doel van deze Erfgoedteam-bijeenkomst was om gemeenten inzicht te bieden bij de mogelijkheden van behoud van groen erfgoed. De bijeenkomst is bezocht door Fleur Albers, beleidsmedewerker bij de gemeente.
• Op 19 november 2020 organiseerde het Steunpunt de masterclass Erfgoed en de Omgevingsvisie. Deze bijeenkomst is bezocht door Willemijn Paijmans, adviseur erfgoed van Amstelveen.