4.1 Effect van de adviezen

De adviezen zijn openbaar en worden uitgebracht aan het college van B&W. In het jaar 2020 zijn alle adviezen van de commissie overgenomen door het college van B&W. Hieronder volgen twee voorbeelden waaruit het effect van de welstand duidelijk naar voren komt.

Voor een stolpboerderij aan de Zuiderweg in Zuidoostbeemster wordt een verbouwplan voorgelegd aan de commissie. Daarbij worden de gevels en dakkapellen gewijzigd, de voorgevel gestuukt en de zijgevels bekleed met houten delen. Hoewel het ouder laten ogen van een stolp door het toevoegen van elementen die nooit onderdeel van het gebouw zijn geweest ongewenst is volgens de nota, acht de commissie de gevelwijzigingen in de basis voorstelbaar. Zij ziet mogelijkheden om van de nota af te wijken, omdat zij van mening is dat de kwaliteit van de stolp erop vooruit gaat. Bovendien is er geen sprake van een stolp met hoge cultuurhistorische waarde, waar dit criterium voor bedoeld is. Wel adviseert de commissie de voorgevel in metselwerk en de kozijnen wit uit te voeren met donkere ramen, zodat in kleur en materiaal het oorspronkelijke beeld meer benaderd wordt. Naar aanleiding van dit advies is het plan aangepast. De verbeeldingen van het plan geven de verschillen tussen het plan voor en na de advisering weer.

Een impressie van de gevelwijzigingen tijdens de eerste planbehandeling, buro Ton Hol

Het gewijzigde gevelbeeld op basis van de bevindingen van de commissie, buro Ton Hol

Aan de Nekkerweg in Zuidoostbeemster wordt op het terrein van de tuinvereniging een bestaande schuur vervangen door een schuur die groter en hoger is dan de bestaande. De commissie heeft twijfels over de massa en vindt de kap te steil. Op de voorgestelde manier lijkt het ontwerp meer op een woning dan op een schuur. De luiken die worden geïntroduceerd dienen naar mening van de commissie consequent te worden doorgevoerd. Daarnaast is de commissie van mening dat de deur in de noordgevel niet overtuigend is uitgevoerd. In overleg met de stedenbouwkundige van de gemeente wordt de hoofdvorm niet gewijzigd. Wel worden, naar aanleiding van het advies van de commissie, de luiken ook toegepast in de kopgevels en worden deze op de verdieping in dezelfde kleur uitgevoerd als de gevel. Verder is de deur in de noordgevel gewijzigd. Hoewel de hoofdvorm nog refereert aan een woonhuis, is de commissie van mening dat de ingezette middelen in voldoende mate het karakter van een schuur benaderen.

Het eerste ontwerp voor de schuur

Het gewijzigde ontwerp

4.2 Adviezen ruimtelijke plannen

In 2020 is de commissie betrokken geweest bij verschillende ruimtelijke plannen, waaronder twee deelplannen van de nieuwbouwwijk De Keyser, namelijk deelplan 8 en de aanvulling van het beeldkwaliteitsplan deelplan 7 voor de bouw van appartementen.

Aan de commissie wordt deelplan 8 voor De Keyser voorgelegd. Dit deelplan bestaat uit de bouw van 82 woningen. Eerder zijn deelplan 4 en 5 aan de commissie voorgelegd en akkoord bevonden. Voor het voorliggende deelplan worden de woningontwerpen van deelplan 5 toegepast en om in dit plan voldoende verschil aan te brengen in het architectonische beeld wordt hier een eigen kleurenpalet toegepast. Daarnaast vindt bij bepaalde woningtypen een wijziging aan de gevel plaats, waaronder de toepassing van tuitgevels. De vormgeving van de woningtypen is gebaseerd op beeldbepalende elementen van Middenbeemster, waaronder voorname en verrijkte voorgevels met schildkappen en verbijzonderd metselwerk. De commissie heeft waardering voor het plan en constateert dat de kwaliteit van de andere deelplannen hier wordt voortgezet. Zij geeft een aantal aandachtspunten mee ten aanzien van de architectuur en de situering van de benodigde parkeerplaatsen. Deze zijn meegenomen in het uiteindelijke ontwerp dat zorgvuldig is uitgewerkt en overtuigend is gedetailleerd.

Het stedenbouwkundig plan voor De Keyser deelplan 8, Boparai Associates Architekten

Straatprofiel aan de zuidzijde van De Keyser deelplan 8, Boparai Associates Architekten

Het beeldkwaliteitsplan voor appartementen in deelplan 7 voor De Keyser wordt met de commissie besproken. Het betreft twee appartementengebouwen binnen een omgeving van enkel grondgebonden woningen. Daarom wordt in het beeldkwaliteitsplan gestuurd op gebouwen die het contrast met de omgeving aangaan en zorgen voor verbijzondering in de woonwijk. Vanuit de criteria van UNESCO dienen de appartementencomplexen te worden voorzien van een schuine kap. Om toch onderscheid te creëren ten aanzien van de omgeving wordt in het beeldkwaliteitsplan gestuurd op een onderscheidende kap. Ter referentie worden afbeeldingen opgenomen van de materialisering en van kappen met insnedes. De commissie kan zich vinden in de oplossingen van een bijzondere kapvorm ter onderscheiding van de omliggende bebouwing. Wel adviseert zij de afbeeldingen ter referentie daar goed op aan te laten sluiten, bijvoorbeeld door in de referentieafbeeldingen ten aanzien van het materiaal ook kapvormen te laten zien en door de afbeeldingen van kappen met insnedes te laten vervallen.

Inrichting van het perceel uit het beeldkwaliteitsplan voor appartementen in deelplan 7 van De Keyser, SVP Architectuur en Stedenbouw

4.3 Kwaliteitsgesprekken, procesbegeleiding, beleidsontwikkeling

De adviseurs van MOOI Noord-Holland doen meer dan hun werk in de gemeentelijke adviescommissies. Wij ondersteunen vrijwel alle gemeenten in Noord-Holland bij het behoud en de ontwikkeling van omgevingskwaliteit. Voor gemeente Beemster hebben wij de volgende ondersteunende activiteiten uitgevoerd:

• Marcel Heijmans adviseert als lid van de centrale Erfgoedcommissie van MOOI Noord-Holland over aanvragen met betrekking tot monumenten. Dit jaar adviseerde hij onder andere over het vervangen van riet en het aanbrengen van dakramen op het dakvlak van een stolpboerderij aan de Middenweg in Noordbeemster;

• Op 2 oktober 2020 organiseerde MOOI Noord-Holland de (na)zomerbijeenkomst. Commissieleden Belinda van Buiten, Ben Ewals en Marcel Heijmans waren daarbij aanwezig.

4.4 Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland

Medewerkers en bestuurders van Noord-Hollandse gemeenten kunnen bij het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland terecht met vragen over alles wat met erfgoed en cultuurlandschap te maken heeft. Het Steunpunt is een samenwerking tussen MOOI Noord-Holland en Stichting NMF en wordt mogelijk gemaakt door provincie Noord-Holland en de RCE. Het Steunpunt organiseert diverse netwerk- en kennisbijeenkomsten door het jaar heen en levert informatie over erfgoed in de Omgevingswet en het landschaps- en erfgoedbeleid van diverse overheden. Ook kunnen gemeenten concrete zaken voordragen voor een expertmeeting, een onderzoek of als interessant voorbeeldproject op het gebied van duurzaamheid en herbestemming of het inpassen van zonnevelden in een kwetsbaar cultuurlandschap. Kijk voor inspiratie en voorbeelden eens op www.steunpunterfgoednh.nl. De Steunpunt-kaartviewer biedt een rijke bron aan informatie over allerlei erfgoedzaken, ook in uw gemeente.

De gemeente Beemster heeft ook gebruik gemaakt van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland:

• Op 11 februari 2020 organiseerde het Steunpunt Monumenten & Archeologie een netwerkbijeenkomst. Deze bijeenkomst werd bijgewoond door Martin Deinum, beleidsadviseur Ruimtelijke Ordening en Erfgoed;
• Op 29 oktober 2020 organiseerde het Steunpunt Monumenten & Archeologie een Erfgoedteambijeenkomst over groen erfgoed. Deze bijeenkomst werd bijgewoond door Atie Schenk, beleidsmedewerker Erfgoed en Martin Deinum, beleidsmedewerker Ruimtelijke Ordening en Erfgoed;
• Op 19 november 2020 organiseerde het Steunpunt Monumenten & Archeologie de masterclass Erfgoed in de Omgevingsvisie. Deze bijeenkomst werd bijgewoond door Marc Jansen, stedenbouwkundige;
• Op 3 december 2020 organiseerde het Steunpunt Monumenten & Archeologie de masterclass Gebiedsbiografie en de omgevingsvisie. Deze masterclass werd bijgewoond door Atie Schenk, beleidsmedewerker Erfgoed.