Hoofdstuk 2
Commissie, werkwijze en beoordelingskaders
2.1 Even voorstellen
De in oktober 2020 nieuw aangestelde Gemeentelijke Adviescommissie Omgevingskwaliteit (GAO) is benoemd door de gemeenteraad en heeft vanaf dat moment de werkzaamheden overgenomen van de bestaande Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (CRK). In dit jaarverslag zijn de resultaten van beide commissies verwerkt. Beide zijn samengesteld uit ervaren en vakbekwame adviseurs met kennis die nodig is binnen de gemeente Den Helder.
Het goed beoordelen van alle ruimtelijke aspecten van een initiatief of plan vraagt kennis, ervaring en vakmanschap. De adviseurs van MOOI Noord-Holland zijn specialisten op het terrein van landschap, stedenbouw, cultuurhistorie en architectuur en zij zijn onafhankelijk ten opzichte van de gemeentelijke organisatie en het gemeentebestuur.
Jandirk Hoekstra, voorzitter
Jandirk Hoekstra, landschapsarchitect, studeerde Landschapsarchitectuur aan de Wageningen University en compositie aan het Conservatorium in Rotterdam. Hij werkte bij dS+V Rotterdam en later als senior-adviseur en divisieleider bij Heidemij/Arcadis. Na een periode van 15 jaar als directeur van H+N+S Landschapsarchitecten is hij nu werkzaam als adviseur bij H+N+S. Hij is een specialist op het gebied van het ‘atelier’ als werkvorm in de ruimtelijke praktijk. Hij leidde ateliers voor o.a. de Zuidwestelijke Delta, de Nederlandse Noordzeekust, het Friese veengebied en de kustzone Hoorn-Amsterdam. Jandirk is voorzitter van de commissie.
Paul Kramer, gemandateerd architectlid
Paul Kramer, architect-secretaris, heeft een architectenbureau in Zaandam. Historische- en moderne houtbouw hebben een speciaal plekje in zijn hart. Hij heeft, zowel in de rol van architect als van voorzitter, deelgenomen aan diverse ruimtelijke adviescommissies. Hij was in 2020 architectlid van de CRK
Anouk Vermeulen, architectlid
Anouk Vermeulen is directeur van het architectenbureau AG architecten B.V. Met haar bureau houdt heeft zij een grote diversiteit aan opdrachten in zowel de woningbouw, utiliteitsbouw, en gezondheidszorg. Zij geeft lezingen en is vanaf 2015 gastdocent aan de Academie van bouwkunst in Amsterdam. Anouk is sinds 2015 verbonden aan MOOI Noord-Holland en was vanaf 1 januari 2019 architectlid van de CRK.
De Gemeentelijke Adviescommissie Omgevingskwaliteit is samengesteld uit de volgende adviseurs:
Robbert-Jan Wijntjes, voorzitter
Ir. Robbert Jan Wijntjes, stedenbouwkundige en sinds oktober 2020 voorzitter van de commissie. Hij heeft als ervaren stedenbouwkundige onder andere de supervisie gehad over grote uitbreidingsplannen en heeft diverse participatie- en herstructureringsprojecten begeleid in dorpen, steden en het landelijk gebied.
Natasja Hogen, gemandateerd architectlid, monumentendeskundige
Natasja Hogen is architectuurhistoricus en als docent Architectonische Techniek werkzaam bij de Hogeschool van Amsterdam. Daarnaast is Natasja actief als zelfstandig erfgoedadviseur en promovendus aan de Universiteit van Amsterdam. Sinds 2020 is zij via MOOI Noord-Holland verbonden als adviseur van de GAO.
Marcel Heijmans, architectlid, monumentendeskundige
Marcel Heijmans is architect en erfgoedadviseur en werkt met zijn architectenbureau aan nieuwbouw, transformaties en herbestemmingen. Hij beschikt over ruime ervaring met het beoordelen van ontwerpen op alle schaalniveaus. Marcel is architectlid van de commissie.
De advisering voor ruimtelijke kwaliteit in Den Helder werd in 2020 ondersteund door:
Sebas Baggelaar, commissiecoördinator
-
Femmie van Huijstee, plantoelichter gemeente Den Helder
-
Frits op ten Berg, gemeentelijk stedenbouwkundige Den Helder
2.2 Werkwijze
De gemeente legt de plannen aan de commissie voor in een openbaar toegankelijke vergadering. Vanaf maart 2020 vonden deze vergaderingen voornamelijk digitaal plaats vanwege de coronacrisis. Niettemin is al het mogelijke gedaan om het openbare karakter van de vergadering in stand te houden. Initiatiefnemers en eventueel hun adviseur en/of ontwerper worden in de gelegenheid gesteld om via een videoverbinding het initiatief toe te lichten. Belanghebbenden en geïnteresseerden kunnen bij de gemeente verzoeken om de behandeling van de plannen te volgen en worden dan toegelaten. De vergaderdata voor uw gemeente vindt u via deze link.
Bij de behandeling van plannen is de gemeentelijk stedenbouwkundige aanwezig. Bij plannen in het stadshart in Den Helder wordt tevens de supervisor van het gebied betrokken om de commissie te informeren. Dat gebeurt bij voorkeur in een zo vroeg mogelijk stadium.
De adviezen
Van elke planbehandeling, of dit nu gaat om een vergunningaanvraag of om een vooroverleg, stelt de commissie een advies op. We streven ernaar dat het advies begrijpelijk is voor iedereen; helder geschreven en zonder gebruik van onnodig jargon. Bovendien moet het advies juridisch houdbaar zijn. De gemeentelijke plantoelichter zorgt voor het openbaar maken en versturen van de adviezen naar het college, de aanvrager en eventuele andere belanghebbenden.
Planregistratiesysteem
In 2020 werd geëxperimenteerd met een nieuw door MOOI Noord-Holland ontwikkeld planregistratiesysteem, dat het digitaal werken nog verder verbetert. Dit nieuwe systeem draagt de naam MOOI DARS (Digitaal Advies Registratie Systeem). Alle gemeenten kunnen hier gebruik van maken, ook voor de plannen die ambtelijk beoordeeld worden. We nemen contact op wanneer uw gemeente aan de beurt is om over te stappen. MOOI Noord-Holland zal de gebruikers begeleiden bij de toepassing ervan.
In eerste instantie vervangt MOOI DARS het oude systeem CorSys. Dat is een stap voorwaarts; hiermee wordt namelijk het werkproces voor u en voor ons verder geoptimaliseerd. Daarnaast is MOOI DARS voorbereid om in de nabije toekomst de adviesaanvraag en -terugkoppeling volledig te automatiseren. We hopen u in 2022 hierover te kunnen benaderen.
Preadviezen
Veel plannen worden pas in het stadium van de vergunningverlening aan de commissie voorgelegd. Als het plan niet groot is, vaker voorkomt en de uitkomst van de behandeling geen verstrekkende gevolgen heeft, is dit meestal geen probleem. Bij omvangrijke of complexe initiatieven wordt de commissie bij voorkeur in een eerder stadium betrokken. Dit zogenaamde vooroverleg vindt steeds vaker plaats en wordt door alle betrokkenen – de commissie, initiatiefnemer en gemeentelijke diensten – vaak erg gewaardeerd. Zo komt het advies van de commissie op een logisch moment in het planproces en kan haar inbreng nog relatief eenvoudig worden meegenomen door de initiatiefnemer of ontwerper. Bovendien kan het advies van nut zijn bij de afweging van de gemeente van een specifiek verzoek van een initiatiefnemer. Het vooroverleg bevordert ook een snelle beoordeling van de definitieve vergunningaanvraag.
Gemandateerde commissie
Niet alle plannen worden door de voltallige commissie behandeld. Bij kleinere of veelvoorkomende plannen is de gemandateerde van de commissie verantwoordelijk voor de beoordeling van de plannen. Dit draagt bij aan een snelle en effectieve advisering en afhandeling.
“Een nieuwe werkwijze zoeken en invoeren die recht doet aan kwaliteit en de gewenste dienstverlening onder de Omgevingswet: voor die lastige taak stonden MOOI Noord-Holland en gemeente Den Helder in 2020. Ik ben trots op het feit dat we ondanks diverse uitdagingen hier samen uit zijn gekomen en we met de nieuwe werkwijze samen verder kunnen bouwen.”
Ingmar Zwier, Programmamanager invoering Omgevingswet, gemeente Den Helder
Excursie in Den Helder bij de overdracht van de CRK naar de GAO
2.3 Beoordelingskaders
Er zijn meerdere gemeentelijke beoordelingskaders die de commissie toepast bij de advisering. De Welstandsnota Den Helder vastgesteld in 2015 en herzien in 2020 door de gemeenteraad, is het belangrijkste kader. Via deze link kunt u de welstandsnota voor uw gemeente inzien. Ook bestaat er erfgoedbeleid. Via deze link kunt u lezen welk erfgoedbeleid de gemeente Den Helder voert. Naast de welstandsnota zijn er ook welstandscriteria opgenomen in verschillende beeldkwaliteitsplannen. In veel gevallen is ook het bestemmingsplan en ander ruimtelijke ordeningsbeleid voor de commissie relevant.
De beoordelingskaders zijn naar onze mening over het algemeen goed toepasbaar en dragen bij aan de constructieve dialoog die we voeren met initiatiefnemers. De kaders maken duidelijk wat de gemeente wil bereiken met het kwaliteitsbeleid en bieden houvast bij de begeleiding en de beoordeling van plannen.
