Hoofdstuk 5

Evaluatie en aanbevelingen

5.1 Evaluatiegesprek portefeuillehouder

Op 2 september vond dit jaarlijkse evaluatiegesprek plaats over het jaar 2020. De belangrijkste uitkom­sten van dat gesprek zijn:

Het jaarverslag wordt positief ontvangen. Het aantal erfgoed adviezen is voor de wethouder een aandachtspunt, dit wordt verklaard door het aantal herhalingen. Door tussentijdse aanpassingen vragen de ‘grote’ monumenten veel aandacht.

Met de stedenbouwkundige wordt het indieningsmoment van preadviezen besproken en de toepasbaarheid van de beoordelingskaders. Hierbij komt ook de relatie bestemmingsplan versus de advisering ruimtelijke kwaliteit ter sprake. Wellicht is een herijking (aanscherping) van de bestemmingsplannen een actiepunt zonder rekening te houden met de onzekere ingangsdatum van de nieuwe Omgevingswet.

De voor- en nadelen van het digitaal vergaderen komt ter tafel in relatie met de vraag hoe en wanneer er weer fysiek vergaderd kan worden. De wettelijke covid-19 maatregelen zijn eigenlijk bepalend. MNH zal er zijner tijd enkele opties voorleggen.

Duurzaam verduurzamen! De gevolgen van het verduurzamen van gebouwen veroorzaken voor de kwaliteit van de leefomgeving een dilemma. Het afwegen van belangen speelt hierin een delicate rol in verband met de vergunningsvrije mogelijkheden. Actiepunt is in de bestemmingsplannen de randvoorwaarden op te zoeken en deze op te nemen in een appendix van de gemeentelijke welstandsnota. Deze verdere afstemming tussen die beleidsstukken kan ook als handvat dienen bij het werken met de Omgevingswet.

De toenemende initiatieven voor het ‘oppompen’ van woningen en het ‘verstenen’ van percelen zorgt ook voor een toenemende druk op de ruimtelijke kwaliteit. De vergunningsvrije mogelijkheden dragen ook hieraan bij. Het wordt betreurd dat het kleinere segment woningen, zoals in de voormalige volksbuurten hierdoor onder druk komt te staan. Het is voor zowel de gemeente als de commissie moeilijk hier een adequate regel op toe te passen terwijl de handhaving van de kwaliteit van de leefomgeving hierbij veel sturing nodig heeft. Wellicht kan het beleid betreffende duurzaamheid hier een handje bij helpen.

Ook krijgt de gemeente regelmatig verzoeken om gebieden/locatie met een bedrijfsbestemming te mogen ‘transformeren’ naar wonen. Deze gebied zijn ondertussen geïnventariseerd en de gemeente vraagt de commissie om mee te denken met het vervolgtraject.

5.2 Overige aanbevelingen door de commissie

De Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit Heemstede doet – vanuit haar ervaringen en inzichten – nog de volgende aanbevelingen:

  • In de nieuwe gemeentelijke instrumenten – de omgevingsvisie en het omgevingsplan – is het van belang ook nieuwe kaders, doelen en regels te ontwikkelen die passen bij de geest van de nieuwe wet. Meer uitnodigend, voorwaarden stellend en meer gericht op het bereiken van doelen dan op het al te gedetailleerd regelen. Dit vergt vanaf het eerste begin betrokkenheid van de ontwerpende disciplines en de inzet van vakkennis op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en erfgoed.
  • De energietransitie is in Nederland volop in gang gezet. Huiseigenaren zijn enthousiast bezig om hun gevels en daken te isoleren, en de laatste van zonnepanelen te voorzien. De commissie vraagt de gemeente in de komende jaren met aandacht de effecten van deze ontwikkeling te bezien of met het toestaan van zichtbare zonnepanelen niet de kwaliteit van de openbare ruimte en de karakteristieken van het beschermd stadsgezicht te zeer wordt aangetast.
  • Vóór de invoeringsdatum van de Omgevingswet zal de gemeenteraad een gemeentelijke adviescommissie moeten instellen. Deze gemeentelijke adviescommissie zal de opvolger worden van de bestaande adviescommissies voor welstand en monumenten. Wij hebben in 2020 uw gemeente op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en voeren op dit moment gesprekken aan de hand van de modelverordening van de VNG en de daarbij behorende handleiding voor het gemeentelijke adviesstelsel.
  • Uw adviescommissie en uw medewerkers die zich bezighouden met cultuurhistorie en erfgoed kunnen gebruik maken van de diensten van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Het Steunpunt is door provincie Noord-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingesteld om gemeenten te ondersteunen bij alle erfgoed-gerelateerde zaken. Er speelt op dit moment veel als het gaat om de verankering van erfgoed in het toekomstig omgevingsbeleid en dit vergt veel van de erfgoedspecialisten bij gemeenten. Daarnaast spelen er ook andere actuele thema’s in de erfgoedwereld, zoals duurzaamheid, participatie en gevolgen van de coronacrisis voor erfgoedinstellingen. Het Steunpunt kan hierover adviseren en kennis bieden.

5.3 Tot slot

Met dit jaarverslag geven we inzicht in de manier waarop de Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit Heemstede, aan de hand van de geldende beleidskaders, adviseert over goede omgevingskwaliteit binnen uw gemeente. Dit is een doel waar wij ons graag voor inzetten en aan bijdragen. We doen dat zoveel mogelijk in het openbaar en in dialoog met betrokkenen.

De plannen in dit jaarverslag zijn slechts een greep uit de vele en uiteenlopende plannen waarover de commissie dit jaar heeft mogen adviseren. Wij nodigen u van harte uit om in 2021 (digitaal) bij ons binnen te lopen en zelf te ervaren hoe boeiend en genuanceerd de advisering over omgevingskwaliteit is.

Plaatsing zonnepanelen Erasmuslaan

Bij een losstaand bijgebouw in de achtertuin van de woning wordt over het aangrenzende pad een luifel van zonnepanelen geplaatst. Het overstek met zonnepanelen is zichtbaar vanuit de openbare ruimte. Aangezien het een praktische oplossing betreft en de panelen bevestigd zijn bij wijze van dakoverstek heeft de commissie geen bezwaar.