Hoofdstuk 5

Evaluatie en aanbevelingen

5.1 Evaluatiegesprek portefeuillehouder

Als onafhankelijk adviseur dragen wij bij aan een goede omgevingskwaliteit in uw gemeente. Die zorg delen we samen met de initiatiefnemers en met u als gemeente. Elk jaar bespreken we tijdens een evaluatiegesprek met de portefeuillehouder de belangrijkste ontwikkelingen binnen uw gemeente en formuleren we aandachtspunten voor de toekomst. Op 30 juni 2021 vond dit jaarlijkse evaluatiegesprek plaats over het jaar 2020. Na jaren van goede contacten met wethouder Opdam, maakt de ARK Heiloo met plezier kennis met de nieuwe wethouder de heer Van Diepen. Hij geeft aan dat het jaarverslag goed inzicht geeft in wat er in Heiloo speelt. De aanbevelingen zal hij meenemen. Een aanbeveling die toegevoegd kan worden is om een excursie te houden waarbij ook de raadsleden worden uitgenodigd. De rol van de nieuwe gemeentelijke adviescommissie die bij inwerkingtreding van de omgevingswet moet zijn benoemd, kan dan toegelicht worden. Heiloo kent een goede traditie van kwaliteitsbewaking. Gedacht wordt om in BUCH verband de huidige geïntegreerde welstands- en monumentencommissie voorlopig voort te zetten, in ieder geval tot het nieuwe omgevingsplan er is en zodanig dat aangesloten wordt op de geest van de omgevingswet en in lijn met de VNG modelverordening voor de adviescommissie. In de geest van de Omgevingswet zal er meer integraal en waar mogelijk vroeger in het proces geadviseerd worden, aanvullend op de ambtelijke planbehandeling en in samenhang met de mogelijk in te zetten omgevingstafel. Er is overigens nu ook al vaak in een vroeg stadium constructief overleg met de stedenbouwkundigen. De gemandateerde van de ARK heeft intussen in het K-team Zandzoom Heiloo ervaring opgedaan met een pilot voor de omgevingstafel.

Het gesprek wordt afgesloten met een aantal actuele ontwikkelingen. Zuiderloo is in een afrondende fase, Zandzoom in de beginfase. In het laatste gebied mogen de ontwikkelende partijen zelf beeldkaders opstellen. De borging van deze beeldkaders is echter onbekend. Het Willibrordus terrein kent ook een ontwikkeling. Hier mag de ontwikkelende partij ook het beeldkwaliteitskader opstellen. Het is daarom van belang dat het kader en/of de plannen in een vroeg stadium bij de ARK komen.

Wethoudersgesprek 2021 via Teams

5.2 Overige aanbevelingen door de commissie

De Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit doet – vanuit haar ervaringen en inzichten – nog de volgende aanbevelingen:

  • In het licht van de klimaatverandering en de terugloop in biodiversiteit dient het unieke groene karakter van Heiloo behouden te blijven en waar mogelijk versterkt.
  • Groen wordt in de bebouwde omgeving steeds belangrijker als onderdeel van klimaatadaptatie. Hittestress komt steeds vaker voor in de gebouwde omgeving. Het valt aan te bevelen dat richtlijnen hiervoor op te stellen, bijv op de aanwezigheid van vitale en waardevolle bomen en daar een waardering aan te koppelen, zodat de commissie deze mee kan nemen in een integrale afweging.
  • Bij de vaststelling van de welstandsnota in 2013 is een proef van 5 jaar ingegaan om in een drietal gebieden een beperkte welstandsbeoordeling te laten plaatsvinden. De commissie vraagt om de evaluatie van het welstandsluw experiment af te ronden en een beleidskeuze maken voor het vervolg.
  • In de nieuwe gemeentelijke instrumenten – de omgevingsvisie en het omgevingsplan – is het van belang ook nieuwe kaders, doelen en regels te ontwikkelen die passen bij de geest van de nieuwe wet. Meer uitnodigend, voorwaardenstellend en meer gericht op het bereiken van doelen dan op het al te gedetailleerd regelen. Dit vergt vanaf het eerste begin betrokkenheid van de ontwerpende disciplines en de inzet van vakkennis op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en erfgoed.
  • Vóór de invoeringsdatum van de Omgevingswet zal de gemeenteraad een gemeentelijke adviescommissie moeten instellen. Deze gemeentelijke adviescommissie zal de opvolger worden van de bestaande adviescommissies voor welstand en monumenten. Wij hebben in 2020 uw gemeente op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en voeren op dit moment gesprekken aan de hand van de modelverordening van de VNG en de daarbij behorende handleiding voor het gemeentelijke adviesstelsel.
  • Uw adviescommissie en uw medewerkers die zich bezighouden met cultuurhistorie en erfgoed kunnen gebruik maken van de diensten van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Het Steunpunt is door provincie Noord-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingesteld om gemeenten te ondersteunen bij alle erfgoed-gerelateerde zaken. Er speelt op dit moment veel als het gaat om de verankering van erfgoed in het toekomstig omgevingsbeleid en dit vergt veel van de erfgoedspecialisten bij gemeenten. Daarnaast spelen er ook andere actuele thema’s in de erfgoedwereld, zoals duurzaamheid, participatie en gevolgen van de coronacrisis voor erfgoedinstellingen. Het Steunpunt kan hierover adviseren en kennis bieden.

5.3 Tot slot

Met dit jaarverslag geven we inzicht in de manier waarop de Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit Heiloo aan de hand van de geldende beleidskaders, adviseert over goede omgevingskwaliteit binnen uw gemeente. Dit is een doel waar wij ons graag voor inzetten en aan bijdragen. We doen dat zoveel mogelijk in het openbaar en in dialoog met betrokkenen.

De plannen in dit jaarverslag zijn slechts een greep uit de vele en uiteenlopende plannen waarover de commissie dit jaar heeft mogen adviseren. Wij nodigen u van harte uit om in 2021(digitaal) bij ons binnen te lopen en zelf te ervaren hoe boeiend en genuanceerd de advisering over omgevingskwaliteit is.