Hoofdstuk 5

Evaluatie en aanbevelingen

5.1 Evaluatiegesprek portefeuillehouder

Als onafhankelijk adviseur dragen wij bij aan een goede omgevingskwaliteit in uw gemeente. Die zorg delen we samen met de initiatiefnemers en met u als gemeente. Elk jaar bespreken we tijdens een evaluatiegesprek met de portefeuillehouder de belangrijkste ontwikkelingen binnen uw gemeente en formuleren we aandachtspunten voor de toekomst. Op 20 september vond dit jaarlijkse evaluatiegesprek plaats over het jaar 2020. De belangrijkste uitkomsten van dit prettige gesprek zijn als volgt samen te vatten:

Het wordt door iedereen als positief ervaren dat de nieuwe nota behoud dorpsaanzicht en openbare ruimte doelen en ambities helder omschrijft en het gesprek over kwaliteit met inwoners bevordert. Tegelijkertijd wordt er weinig draagvlak in het dorp gevoeld om de Oostzaanse houtbouw, of het gebouwde erfgoed, beter te beschermen. Omdat ook binnen de organisatie capaciteit beperkt is staat bescherming en behoud van de Oostzaanse houtbouw vooralsnog niet bovenaan de prioriteitenlijst. Afgesproken wordt om ons te blijven inzetten voor Oostzaan door middel van gesprekken over kwaliteit, met de nieuwe nota in de hand.

Eveneens wordt afgesproken om ambtelijk een start te maken de verordening op de inrichting van de gemeentelijke adviescommissie en het instellingsbesluit zodat deze verordening in vroege voorjaar bestuurlijk kan worden vastgesteld.

5.2 Overige aanbevelingen door de commissie

De welstandscommissie Oostzaan doet – vanuit haar ervaringen en inzichten – nog de volgende aanbevelingen:

  • ‘Streng waar het moet, losser waar het kan’ is het motto van de nota dorpsaanzicht en openbare ruimte en de kwaliteit van de linten is in deze nota integraal benaderd. Om dit motto nog steviger in te bedden pleiten wij opnieuw voor meer bescherming en behoud van de oorspronkelijke en historische gebouwen. Dat geldt met name voor de Oostzaanse houtbouw, zodat het van oorsprong agrarische karakter van Oostzaan herkenbaar blijft. Wij denken graag mee op welke wijze dat zou kunnen en hoe dat in het beleid verankerd zou kunnen worden.
  • In de nieuwe gemeentelijke instrumenten – de omgevingsvisie en het omgevingsplan – is het van belang ook nieuwe kaders, doelen en regels te ontwikkelen die passen bij de geest van de nieuwe wet. Meer uitnodigend, voorwaardenstellend en meer gericht op het bereiken van doelen dan op het al te gedetailleerd regelen. Dit vergt vanaf het eerste begin betrokkenheid van de ontwerpende disciplines en de inzet van vakkennis op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en erfgoed.
  • Vóór de invoeringsdatum van de Omgevingswet zal de gemeenteraad een gemeentelijke adviescommissie moeten instellen. Deze gemeentelijke adviescommissie zal de opvolger worden van de bestaande adviescommissies voor welstand en monumenten. Wij hebben in 2020 uw gemeente op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en voeren op dit moment gesprekken aan de hand van de modelverordening van de VNG en de daarbij behorende handleiding voor het gemeentelijke adviesstelsel.
  • Uw adviescommissie en uw medewerkers die zich bezighouden met cultuurhistorie en erfgoed kunnen gebruik maken van de diensten van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Het Steunpunt is door provincie Noord-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingesteld om gemeenten te ondersteunen bij alle erfgoed-gerelateerde zaken. Er speelt op dit moment veel als het gaat om de verankering van erfgoed in het toekomstig omgevingsbeleid en dit vergt veel van de erfgoedspecialisten bij gemeenten. Daarnaast spelen er ook andere actuele thema’s in de erfgoedwereld, zoals duurzaamheid, participatie en gevolgen van de coronacrisis voor erfgoedinstellingen. Het Steunpunt kan hierover adviseren en kennis bieden. Voor u als gemeente is het zaak voldoende capaciteit en ervaring te organiseren op dit domein.

5.3 Tot slot

Met dit jaarverslag geven we inzicht in de manier waarop de welstandscommissie Oostzaan, aan de hand van de geldende beleidskaders, adviseert over goede omgevingskwaliteit binnen uw gemeente. Dit is een doel waar wij ons graag voor inzetten en aan bijdragen. We doen dat zoveel mogelijk in het openbaar en in dialoog met betrokkenen.

De plannen in dit jaarverslag zijn slechts een greep uit de vele en uiteenlopende plannen waarover de commissie dit jaar heeft mogen adviseren. Wij nodigen u van harte uit om (digitaal) bij ons binnen te lopen en zelf te ervaren hoe boeiend en genuanceerd de advisering over omgevingskwaliteit is.