Hoofdstuk 5
Evaluatie en aanbevelingen
5.1 Evaluatiegesprek portefeuillehouder
Als onafhankelijk adviseur dragen wij bij aan een goede omgevingskwaliteit in uw gemeente. Die zorg delen we samen met de initiatiefnemers en met u als gemeente. Elk jaar bespreken we tijdens een evaluatiegesprek met de portefeuillehouder de belangrijkste ontwikkelingen binnen uw gemeente en formuleren we aandachtspunten voor de toekomst. Op 5 juli 2021 vond dit jaarlijkse evaluatiegesprek plaats over het jaar 2020.
De wethouder vindt het jaarverslag zeer lezenswaardig. De commissie geeft aan dat in Uitgeest een aantal grote plannen met hoge kwaliteit ontwikkeld worden. De eerlijkheid gebiedt dat in het ene geval het proces beter verloopt dan het ander. De commissie noemt het plan voor de Stationslocatie als voorbeeld van hoe het zou moeten. Al in een vroeg stadium zijn de stedenbouwkundige en de architect bij de commissie langsgekomen om het project te bespreken. In het vervolg is de commissie steeds betrokken bij de verschillende fasen. Het Centrumplan Uitgeest is jammer genoeg een voorbeeld waar het beter zou kunnen. Na een eerste veelbelovende start, heeft de commissie ruim een jaar het plan niet meer gezien, waarna het opeens als aanvraag voor een omgevingsvergunning is binnengekomen. In de geest van de Omgevingswet heeft de gemeente al voorgesteld om de welstandscommissie eerder mee te nemen.
De welstandsnota wordt beleidsneutraal geactualiseerd. De gemeente is ook bezig met de voorbereiding voor de Omgevingswet ondanks het feit dat de invoeringsdatum is uitgesteld naar 1 juli 2022. Op dit moment worden de diverse adviescommissies binnen de gemeente geïnventariseerd. Er wordt gekeken of een geïntegreerde Monumenten en Welstandscommissie kan worden ingesteld. Dit zorgt voor een goede legitimatie en een coherent adviesstelsel. Hieruit kan weer een mandaat komen. Er wordt ook gekeken welke plannen ambtelijk afgehandeld zouden kunnen worden. Een zekere mate van flexibiliteit in het tijdsproces is welkom. MOOI Noord-Holland kijkt hier ook naar.
Een aantal actuele ontwikkelingen passeert de revue. Er zijn vier zoeklocaties voor zonneweides vastgesteld door de raad. De eerste zal binnenkort worden ontwikkeld. De commissie doet wel de aanbeveling om een overkoepelende visie en kader te ontwerpen voor de vier weides. In de Limmerkoog wordt een oud kassengebied tot een boerenhoeve ensemble omgetoverd. De uitdaging qua hoogte is de nabijgelegen molen. Het gebied tegenover het station (Erven de Kleis) wordt aangepakt. De commissie heeft een aantal ontwikkelingen nog niet gezien. Ze vraagt de gemeente ook om rekening te houden met de nieuwe uitdagingen in deze tijd, zoals duurzaamheid en klimaatadaptie.
Wethoudersgesprek via Teams
5.2 Overige aanbevelingen door de commissie
De Welstandscommissie Uitgeest doet – vanuit haar ervaringen en inzichten – nog de volgende aanbevelingen:
- Door het belang van cultuurhistorie in en rondom Uitgeest valt het aan te bevelen om te kiezen voor een geïntegreerde commissie met gelijkwaardige aandacht voor erfgoed en ruimtelijke kwaliteit.
- Beeldkwaliteitsplannen zouden als beoordelingskader toegevoegd kunnen worden aan de welstandsnota. Te denken valt aan een beeldkwaliteitsplan voor het Centrumgebied Uitgeest.
- In de nieuwe gemeentelijke instrumenten – de omgevingsvisie en het omgevingsplan – is het van belang ook nieuwe kaders, doelen en regels te ontwikkelen die passen bij de geest van de nieuwe wet. Meer uitnodigend, voorwaardenstellend en meer gericht op het bereiken van doelen dan op het al te gedetailleerd regelen. Dit vergt vanaf het eerste begin betrokkenheid van de ontwerpende disciplines en de inzet van vakkennis op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en erfgoed.
- Vóór de invoeringsdatum van de Omgevingswet zal de gemeenteraad een gemeentelijke adviescommissie moeten instellen. Deze gemeentelijke adviescommissie zal de opvolger worden van de bestaande adviescommissies voor welstand en monumenten. Wij hebben in 2020 uw gemeente op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en voeren op dit moment gesprekken aan de hand van de modelverordening van de VNG en de daarbij behorende handleiding voor het gemeentelijke adviesstelsel.
- Uw adviescommissie en uw medewerkers die zich bezighouden met cultuurhistorie en erfgoed kunnen gebruik maken van de diensten van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Het Steunpunt is door provincie Noord-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingesteld om gemeenten te ondersteunen bij alle erfgoed-gerelateerde zaken. Er speelt op dit moment veel als het gaat om de verankering van erfgoed in het toekomstig omgevingsbeleid en dit vergt veel van de erfgoedspecialisten bij gemeenten. Daarnaast spelen er ook andere actuele thema’s in de erfgoedwereld, zoals duurzaamheid, participatie en gevolgen van de coronacrisis voor erfgoedinstellingen. Het Steunpunt kan hierover adviseren en kennis bieden.
5.3 Tot slot
Met dit jaarverslag geven we inzicht in de manier waarop de Welstandscommissie Uitgeest, aan de hand van de geldende beleidskaders, adviseert over goede omgevingskwaliteit binnen uw gemeente. Dit is een doel waar wij ons graag voor inzetten en aan bijdragen. We doen dat zoveel mogelijk in het openbaar en in dialoog met betrokkenen.
De plannen in dit jaarverslag zijn slechts een greep uit de vele en uiteenlopende plannen waarover de commissie dit jaar heeft mogen adviseren. Wij nodigen u van harte uit om in 2021 (digitaal) bij ons binnen te lopen en zelf te ervaren hoe boeiend en genuanceerd de advisering over omgevingskwaliteit is.
