5.1 Evaluatiegesprek portefeuillehouder

Als onafhankelijk adviseur dragen wij bij aan een goede omgevingskwaliteit in uw gemeente. Die zorg delen we samen met de initiatiefnemers en met u als gemeente. Elk jaar bespreken we tijdens een evaluatiegesprek met de portefeuillehouder de belangrijkste ontwikkelingen binnen uw gemeente en formuleren we aandachtspunten voor de toekomst. Op 19 mei vond dit jaarlijkse evaluatiegesprek plaats over het jaar 2020.

De belangrijkste uitkomsten van dit prettige gesprek zijn als volgt samen te vatten: Besproken wordt om de toegankelijkheid, openbaarheid en transparantie van de vergadering te verhogen en om participatie door omwonenden/belanghebbenden te bevorderen en de maatregelen te nemen die daarvoor nodig zijn. Dat kan onder andere door de agenda’s en adviezen van de openbare (digitale) vergadering op de website van de gemeente te publiceren. Iedereen kan aanwezig zijn, maar aanmelding is gewenst. Besloten wordt ook om ambtelijk een start te maken de verordening op de inrichting van de gemeentelijke adviescommissie en het instellingsbesluit zodat deze verordening in vroege voorjaar bestuurlijk kan worden vastgesteld. Ook hierin komt het spreekrecht voor belanghebbenden aan de orde. Daarnaast wordt van gedachten gewisseld hoe ook ten aanzien van ‘erfgoed’ meer ruimte in regels geboden kan worden.

5.2 Overige aanbevelingen door de commissie

De adviescommissie welstand en monumenten Wormerland doet – vanuit haar ervaringen en inzichten – nog de volgende aanbevelingen:

• In 2020 is de intaketafel regelmatig georganiseerd en bij elkaar gekomen, maar sinds eind 2020 zijn er nagenoeg geen intaketafels meer georganiseerd, vanwege het geringe aantal initiatieven. Het doel is om deze werkwijze, die een meer integrale en vooral inspirerende benadering mogelijk maakt, voort te zetten.

• De al eerder ingezette lijn om het ‘objectgerichte’ erfgoedbeleid te verbreden naar het cultuurhistorische landschap en inbedding in het ruimtelijke beleid verdient voortzetting. Voor de commissie was het belangrijk dat de Wormerlandse verhaallijnen in de Erfgoednota een plek kregen, zodat deze in de toekomst kunnen worden gebruikt als inspiratie en leidraad voor ruimtelijke ontwikkelingen. Het is aan te bevelen om deskundigheid op het gebied van cultuurhistorie en erfgoed ook zo vroeg mogelijk in de processen in te bedden, bij voorkeur al bij de intaketafel.

• In de nieuwe gemeentelijke instrumenten – de omgevingsvisie en het omgevingsplan – is het van belang ook nieuwe kaders, doelen en regels te ontwikkelen die passen bij de geest van de nieuwe wet. Meer uitnodigend, voorwaardenstellend en meer gericht op het bereiken van doelen dan op het al te gedetailleerd regelen. Dit vergt vanaf het eerste begin betrokkenheid van de ontwerpende disciplines en de inzet van vakkennis op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en erfgoed.

• Wij adviseren de gemeente, zoals ook in vorige jaarverslagen, om vast stappen te zetten met integratie van beleidskaders, door bijvoorbeeld te starten met actualisatie van het welstandsbeleid en deze nota uit te breiden tot een nota omgevingskwaliteit. Inmiddels heeft MOOI Noord-Holland veel ervaring met het opstellen van integrale beleidsnota’s en we zouden de gemeente Wormerland hiermee graag van dienst zijn.

• Vóór de invoeringsdatum van de Omgevingswet zal de gemeenteraad een gemeentelijke adviescommissie moeten instellen. Deze gemeentelijke adviescommissie zal de opvolger worden van de bestaande adviescommissies voor welstand en monumenten. Wij hebben in 2020 uw gemeente op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en voeren op dit moment gesprekken aan de hand van de modelverordening van de VNG en de daarbij behorende handleiding voor het gemeentelijke adviesstelsel.

• Uw adviescommissie en uw medewerkers die zich bezighouden met cultuurhistorie en erfgoed kunnen gebruik maken van de diensten van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Het Steunpunt is door provincie Noord-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingesteld om gemeenten te ondersteunen bij alle erfgoed-gerelateerde zaken. Er speelt op dit moment veel als het gaat om de verankering van erfgoed in het toekomstig omgevingsbeleid en dit vergt veel van de erfgoedspecialisten bij gemeenten. Daarnaast spelen er ook andere actuele thema’s in de erfgoedwereld, zoals duurzaamheid, participatie en gevolgen van de coronacrisis voor erfgoedinstellingen. Het Steunpunt kan hierover adviseren en kennis bieden. Voor u als gemeente is het zaak voldoende capaciteit en ervaring te organiseren op dit domein.

5.3 Tot slot

Met dit jaarverslag geven we inzicht in de manier waarop de adviescommissie welstand en monumenten Wormerland, aan de hand van de geldende beleidskaders, adviseert over goede omgevingskwaliteit binnen uw gemeente. Dit is een doel waar wij ons graag voor inzetten en aan bijdragen. We doen dat zoveel mogelijk in het openbaar en in dialoog met betrokkenen.

De plannen in dit jaarverslag zijn slechts een greep uit de vele en uiteenlopende plannen waarover de commissie dit jaar heeft mogen adviseren. Wij nodigen u van harte uit om in 2021 (digitaal) bij ons binnen te lopen en zelf te ervaren hoe boeiend en genuanceerd de advisering over omgevingskwaliteit is.